روبووکیل: تکامل هوش مصنوعی در دنیای حقوق
پیشرفتهای تکنولوژیکی از دیرباز به پیشرفت و توسعه انسانی کمک کردهاند، اما ورود هوش مصنوعی به زندگی روزمره ما یک پدیده متفاوت است. هوش مصنوعی به گونهای وارد عرصه حیات روزمره ما شده است که دیگر نمیتوان نادیده گرفت. از پیشنهاد موسیقی تا تشخیص بیماریها، هوش مصنوعی نقش مهمی را ایفا میکند. حالا تصور کنید همین قدرت و دانش به حوزه حقوقی هم سرازیر شود؛ جایی که هر یک از ما، حداقل یکبار در زندگی با آن مواجه میشویم.
وقتی از هوش مصنوعی در حوزه حقوقی صحبت میشود، باید به یاد داشت که این فناوری در خدمت میراث فرهنگی و تاریخی ما قرار دارد. همانطور که آثار فرهنگی مانند شاهنامه فردوسی یا دیوان حافظ ما را با گذشته مرتبط میکند، هوش مصنوعی میتواند پلی با آینده باشد.
فراموش نکنیم که هوش مصنوعی تنها یک ابزار است، و ما باید آن را به گونهای استفاده کنیم که به بهبود جامعه و نهایتاً افزایش خیر و برکت در میان مردم ایران منجر شود. برای مثال، با استفاده از هوش مصنوعی میتوانیم دسترسی عمومی به اطلاعات حقوقی را افزایش دهیم، به ویژه در مناطق دورافتاده و محروم که دسترسی به وکلا و مراکز حقوقی محدود است.
روبووکیل و هسته فکری آن:
ما در ساخت هوش مصنوعی حقوقی خود، از یک مدل زبانی پیشرفته و بزرگ بهره جستهایم. این مدلها با نام علمی «Large Language Model» یا به اختصار «LLM» شناخته میشوند. با داشتن میلیاردها نورون و با استفاده از تکنیکهای پیشرفته یادگیری عمیق و شبکههای نورونی، قادر به فهم و تولید محتوا با دقت بالا هستند. اما آنچه این روبوت را از دیگران متمایز میکند، ارتباط عمیق آن با علوم شناختی است.
تفکر عمقمحور در حوزه حقوقی: علوم شناختی به ما امکان میدهد تا سوالات پیچیده و چالشبرانگیز حقوقی را با استفاده از تکنیکهای پیچیده، مانند جستجوی عمقاول (depth-first search)، به صورت ژرف و جامع مورد بررسی قرار دهیم. این تکنیک به ویژه در مواردی که به تفکر فلسفی، فقهی و حقوقی نیاز داریم، کمک بسزایی به ما میکند.
استفاده از مدلهای شناختی برای بهبود فهم: ما نه تنها از مدلهای زبانی پیشرفته استفاده میکنیم، بلکه با ترکیب آنها با مدلهای شناختی، ساختار فکری درونی را برای شبکه ایجاد کردهایم. این ساختار به شبکه امکان میدهد تا نه تنها مفاهیم سطحی را مورد بررسی قرار دهد، بلکه به مفهومهای عمیقتر و پشتپردهای آنها نیز پی ببرد.
تغییر در ساختار دادهها برای ادراک بهتر: بر اساس این تحلیلهای شناختی و فکری، ما ساختار دادهها را نیز تغییر دادهایم. به جای تمرکز روی دادههای سطحی، ما به دادهها به گونهای نگاه میکنیم که روبووکیل بتواند از مفاهیم پشت هر جمله یا سند حقوقی به طور کامل استفاده کند و پاسخهایی دقیق و جامع ارائه دهد.
آموزش و بهینهسازی مدل: برای اطمینان از اینکه مدل ما به طور صحیح و طبیعی فارسی صحبت کند، از یادگیری تقویتی استفاده کردهایم. این روش به مدل امکان میدهد تا با دریافت بازخوردهای مثبت یا منفی بر اساس عملکرد خود، رفتار و پاسخهای خود را بهینهسازی کند.
منابع دادهای و زمینههای تخصصی:
دادههای حقوقی ایران: شامل متون قوانین، دادنامهها، مقالات حقوقی، و موارد مشابه که در حقوق جمهوری اسلامی ایران کاربرد دارند.
دادههای فارسی غیرحقوقی: با استفاده از این دادهها میخواهیم مطمئن شویم که مدل ما تنها به حوزه حقوقی محدود نشود، بلکه در موضوعات فرهنگی، اجتماعی و عمومی نیز مهارت داشته باشد.
روبووکیل با داشتن ساختار ترانسفورمری پیشرفته و تکنیکهای مبتنی بر علوم شناختی، توانایی تفکر عمیق و درک پیچیدهتری نسبت به مسائل حقوقی دارد. این ویژگیها باعث شده است که روبووکیل نه تنها نسبت به مدلهای مشابه مانند ChatGPT یا Bard در حوزه حقوقی ایران برتری داشته باشد، بلکه به عنوان یک هوش مصنوعی حقوقی بینظیر شناخته شود
نتیجهگیری و توانمندیها: در عصر فناوری، هوش مصنوعی توانایی خیرهکنندهای در تحول بخشیدن به حوزه حقوق دارد. این تحول، اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرد، میتواند دسترسی آسانتر و سریعتری به خدمات حقوقی را فراهم آورد. برای بهرهبرداری از این قابلیتها، آگاهی و فهم عمیق از چالشها و فرصتهای پیش روی این فناوری ضروری است.
امکانات و خدمات ارائه شده توسط هوش مصنوعی در حوزه حقوق:
- 1. دستیار تخصصی وکلا: توانمندی پاسخگویی به سوالات حقوقی با عمق و دقت، بدون نیاز به مراجعه حضوری.
- 2. تهیه و بررسی قراردادها: خودکارسازی فرایند نگارش قراردادها و تجزیه و تحلیل محتوای آنها.
- 3. پیشبینی نتایج حقوقی: تحلیل دادهها و تجربیات گذشته برای پیشبینی احتمال حکم قاضی.
- 4. مشاوره الکترونیک: پرسش و پاسخ آنی و مبتنی بر داده در مورد قوانین و مقررات.
مزایا و خصوصیات هوش مصنوعی در حوزه حقوق:
- 1. سرعت و دقت: پاسخگویی فوری و دقیق به سوالات و درخواستهای حقوقی.
- 2. آپدیت همیشگی: با توجه به تغییرات مداوم قوانین، سیستم به صورت پویا بهروز میشود.
- 3. توانایی چندوجهی: علاوه بر مسائل حقوقی، قابلیت پاسخگویی به سوالات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی.
- 4. صرفهجویی در هزینه: توانایی کاهش هزینهها و افزایش دسترسی به خدمات حقوقی بدون نیاز به مشاورههای حضوری متعدد.
با توجه به تکنولوژیهای جدید، هوش مصنوعی بهطور قابل توجهی میتواند به افراد کمک کند تا با سرعت و دقت بیشتری به خدمات حقوقی دسترسی پیدا کنند و از مزایای این فناوری بهرهبرداری نمایند.
در نهایت، به یاد داشته باشیم که هوش مصنوعی، مانند هر فناوری دیگری، تنها بخشی از تصویر کلی است. آنچه واقعاً مهم است، نگاه ما به دنیا، به همدیگر و به آینده است. با این هوش مصنوعی، ما امیدواریم که به سمت یک آینده بهتر و روشنتر حرکت کنیم، آیندهای که همه مردم ایران بتوانند به آن افتخار کنند.